Djanifa is verloskundige en begeleidt in haar werk vrouwen tijdens hun zwangerschap en bevalling. Wat komt er allemaal bij haar werk kijken? En wat zijn de leuke, maar ook minder leuke dingen aan haar werk?
Ik werd op slag verliefd op de geboortezorg
Je hebt op latere leeftijd de keuze gemaakt om verloskunde te gaan studeren en verloskundige te worden. Waarom was dat?
Ik was echt op zoek naar wat ik wilde gaan doen voor opleiding en werk. Toen ik net mijn VMBO-TL diploma in handen had, wist ik gewoon niet zo goed wat ik wilde. Na een aantal open dagen wist ik het nog niet en ben ik gestart met werken om financieel rond te komen, maar altijd zoekende gebleven naar mijn droombaan. Dat kwam uiteindelijk tot me toen ik de serie ‘private practise’ keek en ontdekte dat je als gynaecoloog/verloskundige voor vrouwen een belangrijke rol kon vervullen. Ik werd op slag verliefd op de geboortezorg. Ik heb dit meteen opgepakt en ben van alles gaan opzoeken over de geboortezorg in Nederland en kwam toen uit op het beroep verloskundige. Het voelde alsof het kwartje viel, ik schreef me in voor het volgende schooljaar en ben naast mijn baan in de avond lessen gaan volgen voor wiskunde, scheikunde, Nederlands en biologie om de bijbehorende certificaten binnen te halen.
Als verloskundige werk je zowel in de praktijk als bij mensen thuis. Wat doe je precies in de praktijk?
Ik zie zwangeren voor hun standaard zwangerschapscontroles, dan wordt de buik gemeten en gevoeld hoe de baby groeit en ligt, de bloeddruk gemeten en bloed geprikt. Ik ben zelf extra geschoold om echo’s te kunnen maken, dat doe ik dus ook tijdens spreekuren op de praktijk. Daarnaast plaats ik ook spiralen en geef ik advies wat betreft anticonceptie.
En wat doe je bij mensen thuis?
We komen bij de ouders thuis langs in spoedgevallen van buikpijn of bloedverlies. Maar ook als de zwangere over de uitgerekende datum is, maar nog niet is bevallen en de wens heeft om gestript te worden. Na de bevalling komen we gemiddeld nog drie keer thuis langs voor controles van de kleine en moeder. We hopen natuurlijk daar ondersteuning te bieden als iets niet lekker loopt. Tijdens de bevalling komen we thuis langs om de eerste fase van de bevalling te begeleiden. De ouders kiezen er dan zelf voor of ze voor de volgende fase naar het ziekenhuis willen, anders zet ik alles thuis klaar voor een thuisbevalling met een kraamverzorgster als ondersteuning hierin.
Daarnaast draai je ook 24-uursdiensten. Wat houdt dat in?
Dat betekent dat ik een 24 uur heb waarin ik opgeroepen kan worden voor spoed consulten en bevallingen. In de tussentijd rijd ik de kraamvisites bij de kersverse ouders om daar de controles te overzien en doe ik huisbezoeken voor de dames die over de uitgerekende datum lopen. Een 24-uursdienst ziet er dus nooit hetzelfde uit, dat maakt het werk voor mij ook weer erg leuk. Vaak wordt me gevraagd of ik de slaap niet nodig heb, maar meestal ben je niet de gehele 24 uur bezig en slaap ik tussendoor. Daarna ben ik ook altijd weer minimaal 24 uur vrij.
Als je zwanger bent, ben je bij een verloskundige onder controle. Zo heb je bijvoorbeeld de 20 weken echo, wat bekend staat als de spannendste echo. Daar wordt er namelijk gekeken of alles goed zit. Wat controleren jullie allemaal tijdens de 20 weken echo?
Ik ben zelf geen 20 weken echoscopist, dat is weer een aparte opleiding. Maar tijdens de 20 weken echo kijkt de echoscopist de kleine helemaal na, maar ook de placenta en je vruchtwater. Zijn alle organen aanwezig, functioneert het hart goed? Hoe is de groei van de baby, zien we lichamelijke afwijkingen? Tegenwoordig hebben we de 13 weken echo als voorloper van de 20 weken echo, maar toch blijft de 20 weken echo het belangrijkst omdat het merendeel van je kindje al zodanig ontwikkeld is dat we het meeste erover kunnen vertellen. Het laatste wat bij de 20 weken echo bekend wordt gemaakt is het geslacht.
Wat is het verschil tussen een echoscopist en een verloskundige?
Een echoscopist is echt een apart beroep. Het kan een verloskundige zijn die een opleiding tot 20 weken echoscopist heeft gedaan of iemand die bijvoorbeeld röntgenoloog was en zich heeft gespecialiseerd in de 20 weken echo. Er zijn weinig verloskundigen die ook 20 weken echoscopist zijn, gezien de strikte eisen van hoeveel echo’s je per jaar moet maken en daarnaast de opleiding die je moet volgen. Basis echoscopie is korter, veel verloskundigen zijn wel basis echoscopist, waaronder ik dus. Wij kunnen termijnecho’s en groeiecho’s maken, maar zijn dus niet gespecialiseerd in het opsporen van aangeboren afwijkingen.
Jullie maken bij 16 weken zwangerschap al het geslacht bekend, anderen doen dat pas bij 20 weken. Waarom is dat?
Wij bieden dit als een pretecho aan en kijken dus alleen naar het geslacht en niet zozeer verder naar de ontwikkeling. Daar is echt de 20 weken echo voor bedoeld. Dit is bij 16 weken al zodanig ontwikkeld dat het al zichtbaar is op de echo. We merkten steeds meer dat ouders dit kochten, alleen werken wij in een wijk waar niet iedereen de financiële mogelijkheid had om dit te bekostigen. Omdat we dezelfde zorg voor iedereen willen leveren zijn we deze echo gratis aan gaan bieden voor onze cliënten. Anderen bieden dit niet aan, omdat ze geen pretecho’s maken in de praktijk. Ouders kunnen dan een pretecho kopen bij een pretecho bureau.
Heb je wel eens het geslacht per ongeluk verkeerd gehad?
Helaas wel, ik heb twee keer een geslacht verkeerd voorspeld. Gemiddeld echo ik 100-200 vrouwen per jaar voor de geslachtsecho en dit doe ik nu bijna 5 jaar erbij. Dus qua percentage zit ik vrij nauwkeurig in de 99%, maar helaas is het dus geen 100%. De ouders komen er dan 3-4 weken later achter bij de 20 weken echo. Persoonlijk vind ik dit zo afschuwelijk, want het voelt echt door mijn toedoen. Maar ik probeer dat ook weer te relativeren; ik ben geen computer en kan dus geen 100% leveren.
Je biedt ze kennis over de dingen die ze niet begrijpen, maar ik ben er eigenlijk om ze te begeleiden door het rouwproces van het nieuws heen
Ook moet je soms slecht nieuws vertellen aan de ouders. Dat lijkt me ontzettend lastig. Hoe doe je dat?
Door je volledig te verplaatsen in hoe de ouders zich voelen en op dat gevoel in te gaan. Je biedt ze kennis over de dingen die ze niet begrijpen, maar ik ben er eigenlijk om ze te begeleiden door het rouwproces van het nieuws heen. Voor de verdere onderzoeken gaan ze meestal naar de gynaecoloog toe.
Kan je als je in het ziekenhuis bevalt je verloskundige ‘meenemen’ naar het ziekenhuis of gebeurt dit niet/ mag dit niet?
Als verloskundige begeleid ik dus bevallingen thuis maar ook in het ziekenhuis. Als er geen medische indicatie is zal ik de bevalling samen met een kraamverzorgster of verpleegster in het ziekenhuis begeleiden. Als de bevalling medisch wordt dan is het de vraag wat je kan afspreken met een verloskundige en de gynaecoloog, sommigen doen dit voor een tarief. Anderen bieden dit sowieso aan als je bij hen cliënt bent in de zwangerschap. Het gebeurt dus zeker weleens dat ik bij een medische bevalling aanwezig blijf, ook al heb ik het stokje moeten overdragen aan de gynaecoloog. Ik ben er dan vaak alleen nog voor ondersteuning. Als er een goede vertrouwensband tussen de arts en mij is, mag ik ook weleens onder toezicht de bevalling verder ‘afmaken’. Dat is natuurlijk super leuk om te kunnen doen.
Je hebt natuurlijk alles geleerd over zwangerschappen en bevallingen. Je bent zelf ook moeder. Je hebt dit dus zelf ook allemaal meegemaakt en ervaren. Vond je die kennis juist fijn of maakte het je juist (ook) bang, omdat je weet wat er allemaal mis kan gaan?
Ik vond het juist er fijn om al die informatie te hebben. Ik kon heel makkelijk tegen mezelf zeggen: ‘weet je hoe vaak iemand dit heeft gehad of gevoeld en dat het allemaal goed is gekomen?’ Ik bedacht dan hoe klein de kans was dat iets ‘slechts’ mij zou overkomen. Dit bood mij veel rust. Daarnaast keek ik enorm uit naar de bevalling, ik wilde dat natuurlijk zelf ook eens meemaken na zoveel vrouwen te hebben begeleid. Het enige wat ik enorm heb onderschat was moederschap zelf en hoe erg je leven daarna verandert. Dit kon ik denk ik nooit uit een boekje zodanig meekrijgen en in de praktijk ben ik voor dat stukje maar zo kort aanwezig dat het blijkbaar niet helemaal binnenkwam.
Ik raad je aan daar te bevallen waar jij je het prettigst voelt
Je kan kiezen om in het ziekenhuis of thuis (mits er geen medische complicaties zijn) te bevallen. Wat raad je aan?
Ik raad je aan daar te bevallen waar jij je het prettigst voelt. Het is even veilig gebleken uit verschillende onderzoeken en uiteindelijk gaat het erom hoe goed je ergens kan ontspannen. Ik ben zelf voor de thuisbevalling gegaan, maar vanwege medische reden voor het laatste stukje naar het ziekenhuis gegaan. Ik kijk hier ook goed op terug en zal met de volgende zeker weer thuis bevallen. Als het nodig is dan rijden we vanzelf wel weer naar het ziekenhuis.
Op Instagram deel je tips, maar ook hoe het leven van een verloskundige eruit ziet. Hoe ben je op dat idee gekomen?
Toen ik verloskundige wilde worden heb ik uren het internet af zitten zoeken om alles over het beroep en dit wereldje te zien. Er was zo weinig bekend hierover. Toen ik moeder werd en daar ook een beetje mee struggelde, was dat het moment dat het lampje ging branden: ‘Ik ga dit combineren, zodat ik anderen kan helpen en ik kan laten zien wat ik leuk vind en doe in het dagelijks leven’.
Wat is het meest bijzondere dat je in je werk hebt meegemaakt?
Ik heb weleens meegemaakt dat ik de vliezen brak bij iemand om de bevalling in te leiden en een kwartier later het kindje al werd geboren. Ik kon het niet geloven, totdat ik opeens haren zag komen!
Je krijgt regelmatig trainingen om alles bij te houden. Wat voor trainingen zijn dit en hoe vaak is dat?
Als verloskundige ben ik ingeschreven in het kwaliteitsregister waarbij je een verplicht aantal uren per jaar moet bijhouden voor zelfverbetering. Dat is in de vorm van scholingen zoals hechten, reanimatie en spoedsituaties tijdens de bevalling, maar bijvoorbeeld ook als er nieuwe onderzoeken uitkomen en gespreksvaardigheden. Een leven lang leren blijft het eigenlijk.
TIP: Djanifa was ook een deelnemer in het programma ‘Wie van de 3’. Ben je benieuwd? Dan kan je de aflevering hier terugkijken!
