Er zijn veel verschillende anticonceptiemethoden. Zo heb je hormonale anticonceptiemiddelen, maar ook anticonceptiemiddelen zonder hormonen. Ook zijn er minder bekende/ gebruikelijke manieren van anticonceptie. In deze reeks behandel ik alle vormen van hormonale anticonceptie. In de vijfde van deze reeks: de prikpil.
De pil is de meest bekende en gebruikte vorm van anticonceptie. Deze behandelde ik in ‘Hormonale anticonceptie #1’. Je kan hem hier lezen! Daarnaast bestaat er ook nog een andere pil, namelijk de minipil. Daar kan je hier meer over lezen.
Naast anticonceptiepillen, bestaan er ook hormoonspiralen. Daar kan je hier alles over lezen.
Daarnaast bestaat het hormoonstaafje. Daar kan je hier alles over lezen.
Ook bestaat er de prikpil. In dit artikel behandel ik alle belangrijke punten hierover.
Werking en plaatsing
In de prikpil zit één hormoon: progestageen. Dit zorgt ervoor dat er geen eisprong plaatsvindt, het slijm bij de ingang van de baarmoeder taai wordt, zodat het een barrière vormt voor zaadcellen en het zorgt ervoor dat een bevruchte eicel zich niet kan vastmaken aan de baarmoederwand, en voorkomt zo een zwangerschap.
Er bestaan twee soorten prikpillen:
– De prikpil die door de huisarts of assistent wordt geprikt.
Deze wordt elke 12 weken in de spier geprikt (bovenarm of bil), door de huisarts of assistente in de huisartsenpraktijk.
Je krijgt de eerste prik tussen de 1e en 5e dag van je menstruatie. Dan ben je meteen beschermd.
– De prikpil die je zelf thuis kan prikken.
Deze prik je zelf elke 13 weken onder de huid. Dit doe je in je buik of bovenbeen. De eerste keer kan de huisarts of assistente dit bij je doen, zodat je kan zien hoe het moet. Ook kan je uitleg vragen bij de apotheek of de bijsluiter lezen.
Kosten
De kosten van de prikpil hangen af van welke soort je kiest.
De prikpil die door de huisarts of assistente wordt gezet zo’n €10 euro per injectie.
De prikpil die je zelf thuis zet kost zo’n €15 euro per injectie.
Let op!
De prikpil die je zelf prikt, is duurder dan de prikpil die de huisarts of assistente prikt.
Invloed op de menstruatie
De eerste maanden kan de menstruatie onregelmatig zijn.
Hierna verdwijnt de menstruatie of heb je onregelmatig wat bloedverlies.
Als je stopt met de prikpil kan het 6 tot 12 maanden duren voordat je weer regelmatig menstrueert.
Bijwerkingen
Vooral na de eerste prik kun je één of meer bijwerkingen hebben, zoals:
– Hoofdpijn
– Pijnlijke borsten
– Puistjes
– Haaruitval
– Lichte somberheid
– Gewichtstoename
Het kan ook zijn dat je geen bijwerkingen hebt. Mocht je wel bijwerkingen hebben, verdwijnen ze vaak na de tweede prik.
Voor- en nadelen
+ Je hoeft niet dagelijks te denken aan het innemen van anticonceptie.
+ De prikpil werkt 12 of 13 weken.
+ Sommige vrouwen vinden het idee fijner dat er in de prikpil maar één hormoon zit.
+ Als je overgeeft of diarree hebt, werkt de prikpil nog steeds.
– Wanneer je nog wel menstrueert of onregelmatig bloedverlies hebt, kan je de menstruatie niet uitstellen.
– Als je kiest voor elke 12 weken prikken door de huisarts of assistente, moet je (binnen) elke 12 weken naar de huisartsenpraktijk. Dit kan soms lastig of vervelend zijn met bijvoorbeeld school, werk of vakantie.
– Als je kiest voor zelf prikken: Deze kan de huid irriteren (op de prikplek) en je moet de prik zelf zetten. Daarnaast is de prikpil die je zelf spuit ook duurder.
– De prikpil geeft misschien meer kans op trombose.
– Beschermt niet tegen soa’s.
Contra-indicaties
– Als je jonger bent dan 18 jaar. Je botten groeien dan nog. Met de prikpil worden je botten misschien minder sterk.
– Als je na het stoppen met de prikpil snel zwanger wilt worden. Na het stoppen kan het 6 tot 12 maanden duren voordat je weer ongesteld wordt en vruchtbaar bent.
– Als je een groter risico op trombose hebt. Bijvoorbeeld als je een keer een trombosebeen of longembolie hebt gehad. Of als trombose vaak in je familie voorkomt.
– Als je een ziekte van je hart of bloedvaten hebt (gehad). Bijvoorbeeld een hartinfarct of beroerte.
– Als je een groot risico hebt op hart- en vaatziekten. Bijvoorbeeld als je rookt en ouder bent dan 35 jaar.
– Als je borstkanker hebt of hebt gehad.
– Als borstkanker in de familie voorkomt, of als je een fout in gen BRCA1 of BRCA2 hebt -> overleg dan met je huisarts over het gebruik van de prikpil. Dit kan namelijk een reden zijn om te kiezen voor een andere anticonceptiemethode.
Betrouwbaarheid
De kans op zwangerschap is minder dan 0,5% (5 op de 1000 vrouwen).
Kinderwens
Bij een kinderwens kan gestopt worden met het prikken van de prikpil. Zoals eerder vermeld kan het wel 6 tot 12 maanden duren voordat je weer ongesteld wordt en dus vruchtbaar bent.
Na bevalling
Wanneer begonnen kan worden met de prikpil, is afhankelijk van of er borstvoeding gegeven wordt of niet.
Borstvoeding
Bij borstvoeding kan 6 weken na de bevalling begonnen worden met het gebruik van de prikpil. De progestagenen in de prikpil gaan nauwelijks over in de borstvoeding en er zijn geen effecten op de kwaliteit van je moedermelk en/ of je baby.
Geen borstvoeding
Als er geen borstvoeding wordt gegeven, hangt het van het merk van de prikpil af wanneer begonnen kan worden met de prikpil. Overleg dit met je huisarts, verloskundige of gynaecoloog.
Overgang
Mocht je niet meer menstrueren door het gebruik van de prikpil, kan hiermee gestopt worden op je op je 52e. Bij de meeste vrouwen is de menstruatie dan namelijk al gestopt. De kans op zwangerschap is dan heel klein.
DISCLAIMER:
De informatie in dit artikel is puur informatief. Neem bij klachten, vragen of het inwinnen van medisch advies contact op met je eigen (huis)arts.
De medische informatie in dit artikel is gecontroleerd door:
Evie – huisarts in opleiding
