Er zijn veel verschillende anticonceptiemethoden. Zo heb je hormonale anticonceptiemiddelen, maar ook anticonceptiemiddelen zonder hormonen. Ook zijn er minder bekende/ gebruikelijke manieren van anticonceptie. In deze reeks behandel ik alle vormen van hormonale anticonceptie. In de tweede van deze reeks: de minipil.
De pil is de meest bekende en gebruikte vorm van anticonceptie. Deze behandelde ik in ‘Hormonale anticonceptie #1’. Je kan hem hier lezen!
Maar naast ‘de pil’ bestaat er ook nog een andere anticonceptie pil: de minipil. In dit artikel behandel ik alle belangrijke punten over de minipil.
Werking
In de minipil zit, in tegenstelling tot ‘de pil’ (combinatiepil), maar één hormoon: progestageen. Het zorgt ervoor dat er geen eisprong plaatsvindt, het slijm in de baarmoedermond dikker wordt waardoor zaadcellen er minder goed doorheen komen en dat een bevruchte eicel zich niet kan nestelen in de baarmoeder.
De mini-pil is verkrijgbaar onder de merknaam Cerazette, Zarelle of Delamonie en desogestrel.
Ook de minipil moet elke dag rond dezelfde tijd geslikt worden. Bij de minipil is er geen stopweek. Dit houdt in dat je de pil elke dag moet blijven innemen.
Bij het starten van de minipil begin je meestal op de eerste dag van de menstruatie. Dan ben je gelijk beschermd tegen zwangerschap.
Invloed op de menstruatie
De eerste maanden kan de menstruatie onregelmatig zijn. Hierna kan de menstruatie uitblijven of houd je onregelmatig wat bloedverlies.
WIST JE DAT…
Bij 1 op de 2 vrouwen de menstruatie bij gebruik van de minipil uitblijft?!
Bijwerkingen
Onregelmatig bloedverlies is de meest voorkomende bijwerking, vooral in het begin. Bij langer gebruik van de minipil neemt het bloedverlies bij de meeste vrouwen af.
Andere bijwerkingen die vaak voorkomen (tussen de 1 en 10%) zijn: hoofdpijn, misselijkheid, acne, invloed op de stemming, afgenomen libido, pijnlijke borsten en gewichtstoename. Andere bijwerkingen komen ook voor, maar bij minder dan 1% van de vrouwen. Lees hiervoor de bijsluiter.
Voor- en nadelen
+ Je hebt bij gebruik van de minipil geen hoger risico op trombose, in tegenstelling tot ‘de pil’.
+ Je hebt bij gebruik van de minipil geen hoger risico op hart- en vaatziekten, in tegenstelling tot ‘de pil’.
+ De minipil kan gebruikt worden tijdens het geven van borstvoeding.
– De pil moet dagelijks, rond dezelfde tijd, ingenomen worden. Je moet deze dus altijd bij je hebben en niet vergeten.
– Als je nog wel ongesteld blijft worden (1 op de 2 vrouwen), kun je dit niet uitstellen met de minipil. Dit kan wel met ‘de pil’.
– Geeft kans op onregelmatig bloedverlies
– De betrouwbaarheid neemt af als je de pil vergeet, hebt overgegeven of diarree hebt gehad.
– De minipil beschermt niet tegen SOA’s.
– Je behoudt niet je natuurlijke cyclus
Contra-indicaties
– Als je borstkanker hebt of gehad hebt.
– Als borstkanker in de familie voorkomt, of als je een fout in gen BRCA1 of BRCA2 hebt -> overleg dan met je huisarts over het gebruik van de minipil. Dit kan namelijk een reden zijn om de te kiezen voor een andere anticonceptiemethode.
– Als je rookt is het verstandig om rond het 35e levensjaar een andere methode van anticonceptie te kiezen in verband met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
– Gebruik van bepaalde medicatie. Bij het gebruik van andere medicijnen werkt de minipil minder goed. Dat geldt bijvoorbeeld voor sommige medicijnen tegen epilepsie, tuberculose, hiv en kanker. Ook Sint-janskruid, dat zonder recept te koop is, kan de werking van de pil verminderen. Je bent dan minder goed tegen zwangerschap beschermd. Vraag dus eerst advies aan je huisarts of apotheker voordat je de pil samen met andere middelen gebruikt.
– Maagverkleining minder dan 12 maanden geleden. Over het gebruik van de minipil na een maagverkleining is nog weinig bekend. Daarom is niet zeker of de maagverkleining invloed heeft op de werking en bijwerkingen.
Betrouwbaarheid
De kans op zwangerschap bij goed gebruik van de minipil is minder dan 0,5% (5 op de 1000 vrouwen).
Let op!
De minipil is sneller minder betrouwbaar. Dus als je een een onregelmatig leven hebt of je vergeet of en toe een pil, dan is de combinatiepil betrouwbaarder dan de minipil.
Kinderwens
Bij een kinderwens kan, wanneer je maar wilt, gewoon gestopt worden met het gebruik van de minipil. Je hoeft geen pilstrip af te maken. Na het stoppen word je meestal na een paar dagen ongesteld. Na het stoppen met de minipil ben je meteen vruchtbaar en kan je dus bij je volgende eisprong direct zwanger worden.
Het is niet nodig een paar maanden te wachten met zwanger worden nadat je met de minipil bent gestopt. De minipil is namelijk binnen twee dagen uit het bloed verdwenen. Soms wordt geadviseerd om één gewone menstruatie af te wachten. Dit heeft te maken met het feit dat de datum van de bevruchting en dus de ‘uitgerekende’ datum dan beter te bepalen is.
Het innemen van de minipil tijdens de eerste maanden van een eventuele zwangerschap doet geen kwaad aan de baby.
Na bevalling
Drie tot vier weken na de bevalling kan gestart worden met het gebruik van de minipil. Ook bij borstvoeding kan de minipil gebruikt worden. De hormonen uit de minipil komen in een zeer kleine hoeveelheid in de moedermelk. Dit is niet slecht voor de baby.
WIST JE DAT…
Als je binnen 4 weken na je bevalling start met de minipil, je dan meteen beschermd bent?! Begin je later, dan wordt aangeraden de eerste 7 dagen een condoom te gebruiken.
Overgang
Je zou kunnen stoppen met de minipil om te kijken of je ongesteldheid terugkomt, mocht deze door het gebruik van de minipil uitblijven. Gebruik dan een ander voorbehoedmiddel als je niet zwanger wil worden, zoals een condoom. Als je na het stoppen van de minipil een jaar niet meer ongesteld bent geworden, kun je stoppen met voorbehoedmiddelen.
Minipil vergeten, overgegeven of diarree?
– Vergeten
Minder dan 12 uur na je vaste tijd van slikken: Neem de minipil alsnog zo snel mogelijk in. Neem de volgende minipil op de normale tijd en ga door met de pilstrip. Dan blijf je tegen zwangerschap beschermd.
Meer dan 12 uur na je vaste tijd van slikken: kijk in de bijsluiter wat je moet doen.
– Overgeven
Heb je overgegeven binnen 4 uur na het slikken van de minipil? Neem dan zo snel mogelijk een extra minipil. Doe dit in ieder geval binnen 12 uur na je vaste tijd. Ben je te laat? Kijk dan in de bijsluiter wat je moet doen.
Heb je overgegeven later dan 4 uur na het slikken van de minipil? Dan hoef je niets te doen.
– Diarree
Heb je na het slikken van je minipil waterdunne diarree? Dan werkt de minipil minder goed. Dit is hetzelfde als het vergeten van de minipil. Kijk in de bijsluiter wat je moet doen.
Ervaringen
Maris (42): “Sinds mijn puberteit slikte ik een combinatiepil om ongewenste zwangerschap te voorkomen. Na een aantal jaren werd mijn menstruatie steeds minder heftig en ben ik op advies van de huisarts overgestapt naar de lichtste combinatiepil en ben ik deze zonder stopweken gaan gebruiken. Voor mij was dit ideaal. Zelfs toen ik stopte om zwanger te worden had ik direct een normale cyclus.
Een aantal maanden geleden heb ik een atroscopie (kijkoperatie) knie gehad. Helaas heb ik daarna complicaties gekregen in de vorm van trombose. Voor de operatie worden mogelijke risico’s altijd in kaart gebracht, maar alleen het gebruik van de anticonceptiepil was geen reden om preventief bloedverdunners te starten. Al direct na de diagnose trombose werd door verschillende artsen geadviseerd de vorm van anticonceptie onder de loep te nemen. Dit heb ik gedaan nadat ik eerst drie maanden bloedverdunners heb gehad.
Op aanraden van de huisarts ben ik gestart met de minipil. Omdat ik al gewend was aan het doorslikken van de pil zonder stopweek een logische keuze. De overgang naar de minipil ging soepel en zonder noemenswaardige problemen. Vanwege leeftijd wordt nog maximaal 10 jaar anticonceptie geadviseerd en voor mij is de minipil een prima oplossing om deze jaren door te komen zonder menstruatie, zoals ik al gewend was.”
DISCLAIMER:
De informatie in dit artikel is puur informatief. Neem bij klachten, vragen of het inwinnen van medisch advies contact op met je eigen (huis)arts.
De medische informatie in dit artikel is gecontroleerd door:
Matthijs van der Garde – gynaecoloog
Foto: freepick
