In de medische wereld heb je onwijs veel functies. Soms is het daardoor lastig wat nou de verschillen en overeenkomsten zijn. Om daar een beter beeld over te geven, vertellen algemeen verpleegkundige Lisanne, gespecialiseerd verpleegkundige Noah en physician assistant (PA) Lisanne over hun (weg naar deze) functies!
Hoe zag jouw weg naar je huidige functie eruit?
Algemeen verpleegkundige Lisanne: Ik ben na het vmbo begonnen aan de opleiding tot verzorgende IG. Tijdens deze opleiding heb ik verschillende stage’s gelopen in verschillende werkvelden, zoals de ouderenzorg (somatiek en PG) en de gehandicapten zorg.
Na het afronden van de opleiding tot verzorgende IG ben ik gestart met de opleiding tot mbo-verpleegkundige. Omdat ik een vooropleiding had gedaan duurde de opleiding tot mbo-verpleegkundige 2 jaar in plaats van 4 jaar. Tijdens deze opleiding heb ik opnieuw stage gelopen in verschillende werkvelden, zoals de thuiszorg en het ziekenhuis. Tijdens beide opleidingen heb ik als bijbaantje in een verpleegtehuis gewerkt om ervaring op te doen in de zorg.
Na het afronden van deze opleiding ben ik gaan werken in het ziekenhuis (CWZ). Wel heb ik altijd de ambitie gehad om door te leren. Op dit moment volg ik daarom ook de opleiding tot hbo-verpleegkundige, welke ik bijna mag afronden.
Gespecialiseerd verpleegkundige Noah: Ik heb eerst de opleiding tot mbo-verpleegkundige gevolgd. Tijdens deze studie heb ik een ziekenhuistraject gedaan. Dat houdt in dat je eigenlijk al je stages volgt in het ziekenhuis. Daardoor heb ik ervaring op gedaan op verschillende afdelingen, waaronder de interne geneeskunde, neurologie en heelkunde. Daarnaast was er de mogelijkheid voor snuffelstage dagen bij bijvoorbeeld de intensive care en de kinderafdeling. Naast de ziekenhuisstages heb ik een stage moeten doen in het verpleeghuis. Ik merkte al snel dat ik de ziekenhuiswereld het meest interessant en uitdagendst vond. Naast mijn studie heb ik een bijbaan gehad in de wijkverpleging. Ik mocht als verzorgende op pad en mensen thuis helpen met onder andere ADL zorg, wondzorg en hulp verlenen bij medicatie inname.
Ik was 19 jaar toen ik de mbo verpleegkunde opleiding afrondde. Ik vond mezelf nog te jong om al te gaan werken en daarnaast was ik nog lang niet uitgeleerd. Toen heb ik besloten om nog de hbo verpleegkunde opleiding te gaan volgen. Ook daar heb ik een ziekenhuistraject gevolgd omdat ik er, door mijn ervaringen op het mbo, achter was dat het werken in het ziekenhuis het beste bij mij past. Gelukkig mocht ik een voorkeur voor een stageplek opgeven. Ik heb toen gekozen voor cardiologie en oncologie, omdat ik hier nog geen eerdere stage ervaringen had.
Na een jaar werken op de afdeling oncologie ben ik de oncologie opleiding gaan doen. Een jaar later mocht ik mezelf oncologie verpleegkundige noemen.
Physician assistant Lisanne: Na mijn afstudeerstage als mbo-verpleegkundige in het hospice in Tiel, ben ik gaan werken in het CWZ te Nijmegen. Toen ik 12 jaar geleden begon als verpleegkundige lagen de banen niet voor het oprapen en wist ik niet zo goed wat ik wilde. ‘Ik wil leren’, dacht ik en daar begon ik als jong gediplomeerde op de chirurgie afdeling, waar voornamelijk oncologische en gastro-intestinale chirurgie werd verricht. Een hoge turn-over qua patiënten, waarbij ik toch dat kleine beetje extra aan de patiënt wilde bieden.
De oncologie specialisatie kwam daaruit vooruit. Vanuit de opleiding kwam ik op de afdeling oncologie-hematologie terecht. Afwisselend werkte ik daar op de dagbehandeling oncologie en in de kliniek. Ik pakte het snel op en werkte er met heel veel plezier.
Ik wist al snel dat ik meer wilde. De hbo verpleegkunde opleiding in deeltijd werd toen geïntroduceerd en dit leek mij wel wat. Door mijn reeds behaalde specialisatie kon ik de opleiding in 2 jaar afronden. Hbo verpleegkunde had ik nodig om door te groeien, in afwachting van een physician assistant (PA) opleidingsplek maakte ik nog een uitstapje naar Aruba voor 3 maanden. Ik woonde en werkte daar als oncologie verpleegkundige. Ik werkte daar met name op de dagbehandeling en soms ook in de kliniek. Een andere cultuur en een andere werkwijze, wat een verschil met Nederland. Maar wat heb ik ervan genoten en het weer was natuurlijk fantastisch. Ik kan het iedereen aanraden!
De patiëntenpopulatie is wisselend in leeftijd, maar ook in ziekte en behandeling
Algemeen verpleegkundige Lisanne
Waarom heb je voor de afdeling oncologie gekozen?
Algemeen verpleegkundige Lisanne: Ik ben begonnen met werken op de afdeling interne geneeskunde. Al snel nadat ik hier ben gaan werken, ging deze afdeling samen met de afdeling oncologie. De afdeling oncologie is een leerzame afdeling met fijne collega’s. De patiëntenpopulatie is wisselend in leeftijd, maar ook in ziekte en behandeling, dit maakt het werk afwisselend. Daarnaast kan je vaak door kleine dingen veel voor je patiënten betekenen.
Gespecialiseerd verpleegkundige Noah: Door mijn afstudeerstage op oncologie wist ik het zeker: Dit is de reden waarom ik verpleegkundige ben geworden. Waarom? Ik word iedere dag blij van mijn werk. Dat klinkt heel erg raar, omdat het natuurlijk wel een heftige afdeling, met veel emoties is.
Als verpleegkundige kan je namelijk op de afdeling oncologie veel voor je medemens betekenen. Wat ik zo mooi en fijn vind, is dat je een band met iemand opbouwt gedurende zijn/ haar traject. Je hebt daardoor niet alleen oog voor de ziekte, maar ook voor de mens erachter en ook belangrijk voor diens naasten.
We zien mensen eigenlijk in alle fases van het traject. Iemand kan opgenomen liggen in de beginfase, wat veel onzekerheid met zich meebrengt en we vervolgen iemand tijdens behandelingen met chemotherapie, doelgerichte therapie en immunotherapie. We hebben daarnaast ook een telefonische bereikbaarheid, waardoor je soms die mensen ook aan de lijn hebt vanuit thuis. Dat is weer een hele andere dimensie. En tot slot zien we mensen in de laatste fase van hun leven. Dan heb je meer oog voor wensen van de patiënt en diens naasten en kwaliteit van leven. Tijdens al die fases ben jij als verpleegkundige de spin in het web en de vertrouwenspersoon voor de patiënt en diens naasten. Het voelt bijzonder om dat voor mensen te mogen betekenen.
Daarnaast vind ik het bijzonder om te mogen zorgen voor patiënten van alle leeftijden. De jongste is 18 jaar en ik denk dat de oudste ergens in de 80 is. We kijken dan ook echt naar waar is iemand in zijn/haar levensfase en hoe we daar het beste op kunnen aansluiten.
Het is dus nooit de ziekte kanker alleen, er komt ook altijd psychosociale zorg bij. Daarnaast hebben mensen vaak meerdere aandoeningen, denk aan diabetes, hypertensie of een psychiatrische aandoening.
Kortom, het maakt het werk afwisselend, uitdagend en geen één dag hetzelfde.
Physician assistant Lisanne: Wat ik zo leuk vind aan de oncologie en de hematologie is dat het in ontwikkeling blijft. Steeds meer verschillende behandelmogelijkheden, betere overleving en kwaliteit van leven voor patiënten. Het is echt maat werk. Geen enkele patiënt is hetzelfde. Doordat patiënten door een heftige periode gaan van hun leven, kom je heel erg dichtbij en dat vind ik bijzonder. Ik ben dankbaar dat ik daar op mijn manier een steentje aan kan bijdragen.
Het lijkt mij een mooie uitdaging om een samenwerking aan te gaan met de eerstelijnszorg
Gespecialiseerd verpleegkundige Noah
Heb je nog ambities voor de toekomst?
Algemeen verpleegkundige Lisanne: Ik wil mij in de toekomst nog graag specialiseren. Dit zou gespecialiseerd verpleegkundige, verpleegkundig specialist of physician assistant kunnen zijn, maar daar ben ik nog niet over uit!
Gespecialiseerd verpleegkundige Noah: De zorg is echt aan het veranderen. Dat merk je aan alles. We zien steeds meer patiënten, met veel meer aandoeningen tegelijkertijd. De zorg is echt uit zijn voegen aan het groeien en ik denk dat ook niet alles per se ziekenhuiszorg hoeft te zijn. Ik denk dat het belangrijk is om daar in de toekomst kritisch naar te gaan kijken, omdat het ziekenhuis straks echt een plek is voor de hoogst complexe zorg.
Het lijkt mij een mooie uitdaging om een samenwerking aan te gaan met de eerstelijnszorg, zodat we veel beter en intensiever gaan samenwerken in de keten waar de oncologische patiënt in zit, waardoor er een betere continuïteit is voor de patiënt én de zorg voor patiënt veel beter geregeld en gecentreerd is.
Mij lijkt een functie als verpleegkundig specialist (VS) bij de huisarts daarom heel erg mooi! Ik denk dat PA/ VS bij de huisarts echt de toekomst is en dat daar dus ook meer in opgeleid moet worden, om een brug te vormen met het ziekenhuis, door bijvoorbeeld betere advanced care planning, maar zonder dat de huisarts zelf daardoor overbelast wordt.
Physician assistant Lisanne: Ik heb nog geen nieuwe ambities voor de toekomst. Ik ben net 3 maanden gediplomeerd, maar om BIG-geregistreerd te blijven, zal je nascholingen moeten blijven volgen. Dus zo blijf ik zeker bij over de nieuwe ontwikkelingen. Ik kijk er gewoon enorm naar uit om te groeien als PA in mijn vakgebied!
Hoe ziet een dag er uit als algemeen verpleegkundige? En aan wat voor taken en handelingen moet ik denken?
Algemeen verpleegkundige Lisanne: Ik start mijn dag met het inlezen van de patiënten en de overdracht van de vorige dienst. Vervolgens ga ik mijn patiënten langs en voer ik de controles uit en deel ik medicatie uit. Tijdens deze ronde vraag ik uit hoe het met de patiënt gaat, welke klachten er op dit moment spelen en waar ik ze bij kan ondersteunen. Wanneer ik klaar ben met deze ronde rapporteer ik mijn bevindingen en ondersteun ik de patiënt bij de ADL waar dit nodig is. Vervolgens loop ik visite met de arts of de PA. Hierin wordt het beleid van de patiënt besproken. Na de visite werk ik dit uit in het dossier en voer ik afgesproken taken uit. Hierbij kan gedacht worden aan handelingen zoals: venflon prikken, katheters verwijderen, voorbereiding voor onderzoeken, wonden verzorgen enzovoort en taken als het op de hoogte brengen van familie, nazorg inventariseren en uitzetten, in consult vragen van andere disciplines enzovoort.
Tussen deze handelingen en taken door loop ik langs de patiënten om te vragen of ik iets voor ze kan betekenen. Ik zorg dat mijn rapportage en dossier is bij gewerkt en draag mijn dienst over naar de volgende collega.
Op de afdeling is er geen onderscheid tussen mbo-verpleegkundige en hbo-verpleegkundige
Algemeen verpleegkundige Lisanne
Is er bij jullie op de afdeling onderscheid tussen de taken van een mbo-verpleegkundige en een hbo-verpleegkundige?
Algemeen verpleegkundige Lisanne: Op de afdeling is er geen onderscheid tussen mbo-verpleegkundige en hbo-verpleegkundige. We voeren allemaal dezelfde werkzaamheden uit. Wel voert de hbo-verpleegkundige overstijgende taken uit, zoals bijvoorbeeld onderzoek doen of meehelpen in een projectgroep.
Ondanks dat er geen grote verschillen zijn tussen mbo-verpleegkundige en hbo-verpleegkundige (op jullie afdeling), ben je nu toch bezig met hbo verpleegkunde. Waarom heb je hiervoor gekozen?
Algemeen verpleegkundige Lisanne: Ik volg de opleiding tot hbo verpleegkundige in deeltijd op de afdeling. Ik heb ervoor gekozen om deze opleiding te volgen om meer verdieping te vinden in mijn werk. Daarnaast zijn we binnen het CWZ bezig met het opzetten van de functie ‘regie verpleegkundige’, waar uiteindelijk hbo voor wordt gevraagd.
Zie je jezelf altijd op de afdeling oncologie en/of in dit ziekenhuis werken of zou je in de toekomst ergens anders willen werken?
Algemeen verpleegkundige Lisanne: Ik zie mezelf niet voor altijd op de afdeling werken, misschien wel in het ziekenhuis. Ik heb nog veel ambities en ideeën voor mijn loopbaan voor in de toekomst, maar ik ben er nog niet over uit wat ik hierin zou willen. Voor nu zit ik goed op mijn plek op de afdeling en blijf ik hier voorlopig nog wel werken.
Wat je bij ons in het ziekenhuis meer mag als oncologieverpleegkundige, is het toedienen van behandelingen zoals chemotherapie, doelgerichte therapie en immunotherapie
Gespecialiseerd verpleegkundige Noah
Waarom heb je gekozen om je te specialiseren tot oncologie verpleegkundige?
Gespecialiseerd verpleegkundige Noah: Ik denk dat je jezelf in stapjes moet ontwikkelen. Voor mij was na mbo verpleegkunde de volgende stap hbo verpleegkunde en hierna een specialisatie. Ik ben zelf erg leergierig en nieuwsgierig. Ik wil graag meer weten en vind het ook belangrijk om mezelf te blijven ontwikkelen. Maar je bent ook nog jong en relatief gezien dan nog onervaren. Een logische stap is na hbo verpleegkunde is om een specialisatie te doen en als je daar je weg weer in hebt gevonden en je toe bent aan een nieuwe uitdaging om dan nog een stapje hoger te gaan en jezelf verder te ontwikkelen als bijvoorbeeld VS of PA.
Hoe ziet een dag er uit als gespecialiseerd verpleegkundige? En aan wat voor taken en handelingen moet ik denken?
Gespecialiseerd verpleegkundige Noah: Eigenlijk hetzelfde als dat van een algemeen/ allround verpleegkundige. Wij doen net als hen dingen zoals: de patiënten monitoren, medicatie delen, controles van vitale functies, artsenvisite, patiënten instrueren/ begeleiden, nazorg inventariseren, hulp bij ADL, verpleegtechnische handelingen en noem het maar op.
Wat je bij ons in het ziekenhuis meer mag als oncologieverpleegkundige, is het toedienen van behandelingen zoals chemotherapie, doelgerichte therapie en immunotherapie. Dit doen we zowel in de kliniek als op de dagbehandeling. Op de dagbehandeling werken dus alleen gespecialiseerde oncologieverpleegkundige. De afwisseling met de dagbehandeling maakt het ook erg leuk!
Daarnaast heb je gewoon, door de specialisatie opleiding, meer verdiepende kennis van ziektebeelden en behandelingen. Daardoor kan je de patiënt en naasten net wat meer uitleggen over bijvoorbeeld de bijwerkingen van chemotherapie en instructies geven wanneer contact op te nemen als mensen thuis zijn en teveel klachten hebben van de bijwerkingen.
Bij ons in het ziekenhuis geven daarom alleen de oncologieverpleegkundige voorlichting over de behandeling die de patiënt gaat krijgen. Dat wordt poliklinisch gedaan en krijg je ook altijd een oncologieverpleegkundige aan de telefoon als je als patiënt vanuit huis belt bij klachten van bijwerkingen. De oncologieverpleegkundige dient dan eigenlijk als triagist. Soms kom je er met de patiënt zelf samen uit en soms overleg je met de oncoloog.
Op de afdeling liggen patiënten opgenomen voor diagnostiek bij verdenking op maligniteit, behandeling bij een infectie, bijwerkingen na chemotherapie of met problemen in de palliatieve/ terminale fase
Physician assistant Lisanne
Waarom heb je gekozen om je te specialiseren tot PA oncologie?
Physician assistant Lisanne: Ik wachtte met smart totdat de interne geneeskunde een opleidingsplek opende op de afdeling oncologie-hematologie om continuïteit van zorg te bieden. Toen dat gebeurde, greep ik mijn kans. Als PA word je generiek opgeleid en de medisch specialisten leiden je vakinhoudelijk op. Dat biedt je ook de kans om eventueel op andere afdelingen te werken of een keer te switchen van specialisme, net zoals verpleegkundigen dat kunnen. Toen ik solliciteerde waren er geen vacatures voor verpleegkundig specialist (VS). Die plekken waren al geruime tijd vervuld en de verpleegkundig specialisten zijn met name op de polikliniek werkzaam. De wisselende dynamiek van (acuut) zieke patiënten in de kliniek, dat wilde ik echt niet missen. Daarom koos ik voor deze opleidingsplek als PA.
Hoe ziet een dag er uit als PA oncologie? En aan wat voor taken en handelingen moet ik denken?
Physician assistant Lisanne: Mijn dag begin ik ’s ochtends op de polikliniek interne geneeskunde. Daar verricht ik dan beenmergpuncties bij patiënten. Mochten er geen patiënten gepland zijn, dan ga ik naar de overdracht, waar alle nieuw opnames en zieke patiënten van de afdeling worden overgedragen. Nadien bereid ik mijn artsenvisite voor en loop ik met de verpleegkundige visite. Op de afdeling liggen patiënten opgenomen voor diagnostiek bij verdenking op maligniteit, behandeling bij een infectie, bijwerkingen na chemotherapie of met problemen in de palliatieve/ terminale fase. Het beleid wat je maakt loopt dus erg uiteen. Dagelijks krijg ik supervisie van de hematoloog of oncoloog. Als er een indicatie voor is verricht ik arteriële puncties of verwijder ik verschillende soorten drains/ lijnen. Na de artsenvisite heb ik regelmatig een MDO, radiologie bespreking, infectieziekten bespreking of pathologie bespreking en iedere dinsdag krijgen wij ook onderwijs. De middag gebruik ik voor administratie, overleggen met huisartsen of familie gesprekken. Vaak druppelen er ook nog uitslagen van scans binnen waarna ik nog een keer bij de patiënt langs ga.
