Maaike werkte voorheen als verpleegkundige en later als docent verpleegkunde. Ze is zelf ook patiënt, ze heeft namelijk astma. Ze vertelt over haar klachten en hoe dit verergerde wegens corona. De klachten werden dusdanig erg, dat ze in de ziektewet belandde. Gelukkig ging het eindelijk weer de goede kant op en werd ze eerder dit jaar zwanger én heeft ze nu geen last meer van haar astmaklachten!
Van prednison op prednison door ontregelde astma, naar klachtenvrije astma met een baby in mijn buik
Als ik niet zo ziek was geworden van COVID-19 (hierna corona), dan hadden mijn vriend en ik misschien wel iets eerder willen gaan proberen voor een kindje.
Corona
In 2020 heb ik corona gekregen. Het begon als een normale griep. Na een ruime week met koorts, vermoeidheid en hoofdpijn was het over. In deze week was ik al een beetje benauwd, maar niet extreem. Ik maakte mij ook niet direct zorgen, want het hoorde nou eenmaal bij het ziektebeeld. Nadat de meeste symptomen weg waren, werd ik echter meer benauwd. Ik herkende het ook van vroeger en wist dat ik mijn inhalatie medicatie nodig had.
Van allergisch astma tot inspanningsastma, ik heb het allemaal gehad
Astma
Van mijn geboorte tot in de puberteit heb ik last gehad van mijn astma. Van allergisch astma tot inspanningsastma, ik heb het allemaal gehad. Het was moeilijk te diagnosticeren. Door erfelijke aanleg en het feit dat ik altijd veel heb gesport, heb ik een enorme longinhoud. Ik ben benauwd bij een longinhoud van rond de 100-110. Normaal gesproken blaas ik op een goede longfunctietest namelijk rond de 130 (vroeger zelfs hoger). Met wat extra testen werd toch de diagnose astma vastgesteld.
Ziektewet
Hierna volgde een periode van andere inhalatie medicatie, een huisarts die met zijn handen in het haar zat, meerdere longaanvallen en meerdere prednison stootkuren in hoge dosering voor minimaal steeds een week. Uiteindelijk ben ik overgestapt van huisarts in verband met een verhuizing. Aangezien ik niets kon, vaak op bed of op de bank lag en in de ziektewet zat, was samenwonen met mijn vriend de beste optie. Zo hoefde hij niet steeds heen en weer te rijden. We woonden namelijk iets meer dan 50 kilometer van elkaar vandaan.
Ik werd doorverwezen naar een longfysiotherapeut, longverpleegkundige in de praktijk en direct werd ook de longarts ingeschakeld
Nieuwe huisarts
De nieuwe huisarts was enorm prettig. Ik werd doorverwezen naar een longfysiotherapeut, longverpleegkundige in de praktijk en direct werd ook de longarts ingeschakeld. Ik had onbehandelbare astma. Zelf had ik ook het idee dat de afgelopen maanden niet goed waren geweest. Soms had ik het idee dat ik onderbehandeld werd. Gelukkig had ik dan een goede vriendin die patiënten met astma in de huisartsenpraktijk begeleid had en had ik goed contact met Martine (van @longzusjes op Instagram). Op deze manier had ik de afgelopen maand de huisarts ook ‘geholpen’. De longarts wist van aanpakken; er volgden testen, nieuwe medicatie, vele controles en de astma leek te stabiliseren.
Hier kwam HR bij kijken, de arbo-arts en ik werd vaak niet geloofd
Re-integreren
Een jaar later, in 2021, zat ik nog steeds in mijn re-integratie traject. De longfysiotherapeut had mij verplicht om een maand rust te nemen van werk en hierna langzaamaan op te bouwen. Dit ging niet zo simpel als ik het nu beschrijf hoor. Hier kwam HR bij kijken, de arbo-arts en ik werd vaak niet geloofd. De term long-COVID bestond toen namelijk nog niet. Zo dacht mijn manager dat ik in een burn-out zat, maar dat was niet zo. In die maand rust heb ik opnieuw leren ademhalen, leren huffen en zijn we langzaamaan begonnen met trainen met gewichten. Hiervoor was ik enorm sportief en stond ik wel vijf dagen in de sportschool. Helaas was er niets meer over van mijn oude lijf. Met +20 kilo stond ik verder dan ooit van mijn eigen lichaam.
Na een paar maanden versnelde het re-integreren. Het ging goed. Zo goed zelfs dat ik ging tennissen. En uiteindelijk zo goed zelfs dat ik van baan kon gaan veranderen. In 2020 had ik mijn masterdiploma verplegingswetenschap behaald en ik wilde niets liever dan een passende baan. In augustus 2021 kon ik dan eindelijk op de Hogeschool Rotterdam beginnen als docent verpleegkunde. Niet direct mijn droombaan, maar een goede werkgever, en ook nog in Rotterdam. Zo hoefde ik mijn stad niet te verlaten. Die gewilde beleidsfunctie kon ook later nog in mijn leven komen, eerst rust vinden. Na een paar maanden had ik trouwens helemaal mijn plek gevonden als docent, dus werd een andere functie op de langere baan geschoven.
Helaas kreeg ik in het voorjaar van 2022 wederom corona
Weer corona
Helaas kreeg ik in het voorjaar van 2022 wederom corona. Ik was weer ziek, weer benauwd. Aangezien ik omgerekend in één jaar tijd zo’n 3 á 4 milligram prednison gebruikt had, wilde ik onder geen bedwing aan de prednison. Door deze medicatie kwam ik steeds 3 kilo aan per gebruik, viel ik niet af en had ik een extreem opgejaagd gevoel. Mijn huisarts en de longarts accepteerde dit. Ik kreeg voor de nood een stootkuur mee en heb deze gelukkig niet hoeven te gebruiken. Dat mag ook wel na 5 á 6 stootkuren achter elkaar.
Graag wilde ik wat kilo’s kwijt om hierna zwanger te kunnen worden
Afvallen
Aangezien ik zoveel was aangekomen en ik door een verhoogde cortisolwaarde niet kon afvallen, verrichte ik mislukte na mislukte afvalpoging. Ik viel wat af, stabiliseerde en kwam toch weer aan. Ik bewoog veel, want ik ging weer naar de sportschool en tenniste minimaal één keer per week. Graag wilde ik wat kilo’s kwijt om hierna zwanger te kunnen worden.
Gezien mijn onrustige astma was het advies van de longverpleegkundige om hier sowieso nog even mee te wachten
Zwangerschapswens
Gezien mijn onrustige astma was het advies van de longverpleegkundige om hier sowieso nog even mee te wachten. In het najaar van 2022 was ik nog één keer benauwd geworden na een flinke griep. Het advies was om tot en met maart 2023 te wachten met onze kinderwens. Als mijn astma drie maanden onder controle was, dan durfde de longverpleegkundige het aan. Eerst de astma onder controle krijgen en de medicijnen weer zoveel mogelijk proberen af te bouwen. Met elke longaanval heb ik namelijk de hoogste dosis nodig van mijn medicijnen en dit wil je in principe weer zo snel mogelijk afbouwen tot de normale dosis.
Mijn spiraal had ik in de zomer van 2022 al laten verwijderen. Misschien kon geen hormonale anticonceptie eraan bijdragen dat ik dichter bij mijn eigen lichaam zou staan. Dit was zo. Ik leefde volgens de cyclus-strategie en hield mijn cyclus bij met de Daysy. In januari was ik zelfs begonnen met vitaminen en aminozuren die op Vitakruid en het internet staan aangeraden bij een verhoogd stresslevel en de wens om zwanger te worden. Ik had namelijk nog steeds het idee dat mijn lichaam (niet mijn geest) nog volledig was uitgeput door de corona, astma aanvallen en prednison kuren. In die zomer van 2022 was ik zelfs medicatie vrij! Helaas was dit van korte duur, want al snel merkte ik dat ik rond mijn ovulatie benauwd werd. Extreem benauwd. Dit is een niet zo bekend fenomeen, maar komt vaker voor bij astmapatiënten. In overleg met mijn longverpleegkundige ging ik weer over op een onderhoudsdosering. Hiermee verdween ook de benauwdheid.
Hop, door naar maart 2023. Ik had geen benauwdheidsklachten meer met de onderhoudsdosering. Dit was zo sinds januari. Wel had ik last van klapperende eierstokken. Mijn schoonzus was net bevallen, mijn andere schoonzus was nog in verwachting en mijn twee beste vriendinnen hadden beiden net een kindje gekregen. Ook waren we net een weekend weggeweest met de vriendengroep van mijn vriend en hier kwam ik er ook achter dat ik niet lang meer wilde wachten. Het mocht immers, dus we besloten om ervoor te gaan.
Onverwacht was ik het eerstvolgende testmoment al in verwachting!
Zwanger!
Onverwacht was ik het eerstvolgende testmoment al in verwachting! Enorm gepland, maar niet gedacht dat het zo snel zou gaan. Ik merkte in eerste instantie dat ik in verwachting was door twee dingen:
1: Ik had totaal geen benauwdheidsklachten meer. Ik kon nog wel last hebben van allergieën en na inspanning wat benauwdheid hebben. Maar voor de rest was de benauwdheid geheel weg.
2: Ik viel af. In het eerste trimester ben ik zo’n 4-5 kilo afgevallen. Dit liep natuurlijk ook op door de misselijkheid en het overgeven.
Wat een verademing om zwanger te zijn. Naast alle lichamelijke klachten, zoals die misselijkheid, maar ook jeuk, veranderde smaak, hoofdpijn en vermoeidheid, ben ik mijn astmaklachten volledig kwijt. Als ik een trap op loop, ben ik wel even ‘buiten adem’, maar niet benauwd. In de eerste weken van mijn zwangerschap blies ik een longfunctie als nooit tevoren. Tenminste, niet zoals in de afgelopen paar jaar. Mijn noodmedicatie is wat aangepast en mijn huidige medicijnen kan ik gewoon veilig doorgebruiken. In december mag ik weer voor controle komen. In januari ben ik uitgerekend. Mijn vriend en ik hopen dat de klachten wegblijven, maar we hopen nog meer dat de kleine geen astma heeft. Ik weet als geen ander hoe het je jeugd kan beïnvloeden en mijn vriend en ik weten als geen ander wat voor invloed meerdere astma aanvallen op de kwaliteit van leven heeft.
Benieuwd wat astma voor gevolgen heeft op de zwangerschap en het (ongeboren) kind? Hieronder heb ik tien onderbouwde feiten op een rij gezet.
- Wist je dat de meeste vrouwen willen stoppen met het gebruik van medicijnen tijdens de zwangerschap? Hier was ik ook één van. Ik had een afspraak gemaakt met de longverpleegkundige en het afbouwplan al klaarliggen. Helaas kwam ik van een koude kermis thuis, want dit werd mijn ten strengste afgeraden.
(Bron: Astmapolikliniek voor zwangere vrouwen (isala.nl)) - Het is dan ook niet gek dat een slecht gecontroleerd astma nadeliger is voor het ongeboren kind dan het oordeelkundig gebruik van medicijnen tegen astma.
(Bron: Astma en zwangerschap | NTvG) - Mijn longverpleegkundige vertelde dat ongeveer één derde van de vrouwen tijdens de zwangerschap een vermindering van klachten heeft, dat ongeveer één derde dezelfde klachten ervaart en dat ongeveer één derde meer klachten ervaart.
(Bronnen: Astmapolikliniek voor zwangere vrouwen (isala.nl) en Zwanger en astma? Zorg goed voor jezelf | Longfonds) - Ook tijdens de zwangerschap is een escalatieplan enorm belangrijk. Stel deze dan ook samen met jouw zorgverlener op.
(Bron: Astma en zwangerschap (nhg.org)) - Zwangeren met astma lopen tijdens de zwangerschap meer risico op vroeggeboorte, laag geboortegewicht, groeivertraging, aangeboren afwijkingen en zelfs overlijden. Om deze reden krijg ik vanaf week 28 extra groeiecho’s.
(Bronnen: Astmapolikliniek voor zwangere vrouwen (isala.nl) en Zwanger en astma? Zorg goed voor jezelf | Longfonds) - Astma is de meest voorkomende chronische aandoening bij zwangere vrouwen.
(Bron: Astmapolikliniek voor zwangere vrouwen (isala.nl)) - Indien je een longaanval hebt tijdens de zwangerschap, dan wordt prednison wederom aangeraden. Dit medicijn komt voor een klein gedeelte bij de ongeboren baby terecht, het grootste gedeelte wordt namelijk niet-actief gemaakt door de placenta. Prachtige werking van die placenta!
(Bron: Zwanger en astma? Zorg goed voor jezelf | Longfonds Astma en zwangerschap (nhg.org)) - Wist je dat je tijdens de bevalling extra veel stresshormonen aanmaakt? Hierdoor staan de luchtwegen extra open én komt een longaanval minder voor tijdens de bevalling. Thuis bevallen kan met astma.
(Bron: Zwanger en astma? Zorg goed voor jezelf | Longfonds) - Er bestaat een preconceptioneel advies rondom astma speciaal gemaakt voor de huisarts of longarts. Het vroegtijdig bespreken van je eventuele kinderwens is dus zo gek nog niet.
(Bron: Astma en zwangerschap (nhg.org)) - Veel medicijnen die in Nederland gegeven worden bij astma, kunnen veilig door gebruikt worden indien er borstvoeding gegeven wordt. Ben je hier nou nieuwsgierig naar? Astma vereniging Nederland en Davos heeft hier een hele webpagina overgeschreven.
(Bron: Astma en zwangerschap (nhg.org))
Meer informatie over de risico’s vind je in de NHG richtlijn.
Heb jij nou ook astma én een kinderwens? Overleg dan met jouw longverpleegkundige voor een goed plan van aanpak. Ben je ouder van een kind met astma? Ook dit kan je bespreken met de longverpleegkundige. Mij heeft het vroeger enorm geholpen dat de kinderen en de leraren wisten dat ik astma had. Ik vond het moeilijk zelf uit te leggen, maar het had wel veel invloed op mijn dagelijks functioneren.
Je kan Maaike volgen op haar Instagram!
