Noah werkt als verpleegkundige op de afdeling oncologie en is bezig met haar vervolgopleiding. Waarom heeft ze voor deze afdeling gekozen, wat leert ze in haar vervolgopleiding en hoe gaat ze om met heftige casussen?
Op de afdeling oncologie bouw je een band op met de mensen en kan je écht iets voor iemand betekenen
Je werkt op de afdeling oncologie. Waarom deze afdeling?
Ik heb tijdens zowel mijn mbo- als hbo verpleegkundige opleidingen een ziekenhuistraject gevolgd. Hiervoor heb ik dus op verschillende afdelingen van verschillende ziekenhuizen stage gelopen. Hierdoor heb ik al wat ervaring op kunnen doen en kunnen bekijken: wat vind ik nou leuk? Op veel afdelingen is het ‘lopende band werk’. Tijdens mijn afstudeerstage op de oncologie dacht ik van: dit is waarom ik zorg zo leuk vind. Op de afdeling oncologie bouw je een band op met mensen en kan je écht iets voor iemand betekenen. Ik vind zelf de diversiteit ook erg leuk. Er zijn jonge en oude patiënten, verschillende soorten en vormen van kanker, mensen die net gediagnosticeerd zijn of juist midden in hun behandeling maar ook mensen die aan het einde van hun behandeling/leven zijn. Door de afwisseling blijft iedere dag uitdagend!
In de opleiding tot oncologie verpleegkundige leer je veel meer over specifiek oncologie
Je bent nu bezig met je vervolgopleiding, wat houdt dat precies in?
De opleiding is eigenlijk een specialisatie opleiding. Een aanvulling op het brede diploma tot verpleegkundige. De opleiding volg ik bij het Radboudumc en wordt gegeven door directe collega’s. In de opleiding tot oncologie verpleegkundige leer je veel meer over specifiek oncologie. Je leert over de ziektebeelden en therapieën. Daarnaast leer je een patiënt beter te begeleiden in allerlei fasen van de ziekte. Zo kan je denken aan het diagnosticeren van de kanker, tijdens een behandeling als chemotherapie of operatie of tijdens de laatste levensfase. Ook leren we om kritisch te kijken naar ons eigen handelen en het handelen van de afdeling. Doen we alles wel op de juiste manier? Als je dan ergens een vraagteken bij hebt dan ga je dit uitzoeken in de literatuur en zo nodig de protocollen/richtlijnen aanpassen. Voor mij duurt de opleiding een jaar, omdat ik fulltime werk. Hoelang de opleiding duurt is afhankelijk van je werkuren.
En waarom heb je gekozen om die vervolg opleiding te doen?
Ik ben werkzaam op de afdeling Oncologie. Het is handig om zo een opleiding dan te doen omdat je dan veel betere kwaliteit van zorg kan leveren. Daarnaast mag je dan meer handelingen doen, zoals het geven van chemotherapie. Heb je deze opleiding niet, dan mag je dat in ons ziekenhuis niet.
Kanker is niet alleen voor de patiënt, maar ook de naasten een heftige ziekte. Hoe ga je daarmee om?
Ik vind dat juist een van de mooie dingen binnen ons vakgebied: het meenemen en begeleiden van de naasten. Zij horen er natuurlijk ook bij. Hierdoor bouw je een band op met zowel de patiënt als met de naaste. Deze mensen zijn hier dankbaar voor. Soms vind ik dat wel lastig, bij bijvoorbeeld een jonge moeder met kinderen. Ik vraag dan hulp aan meer ervaren collega’s.
Het lijkt me soms heftig en moeilijk los te laten. Lukt het jou wel om het los te laten of neem je het ook wel eens mee naar huis?
Het is soms ook lastig en heftig. Voor mij helpt het heel erg om hier met directe collega’s over te praten. Door er over te praten kan je het al een soort van verwerken en zorg je ervoor dat je niet alles mee naar huis neemt. Directe collega’s hebben de bepaalde situatie/casus natuurlijk ook meegemaakt dus zij begrijpen jou natuurlijk het beste. Het komt wel eens voor dat er iets zo heftig is dat ik dit mee naar huis neem. Zowel mijn vriend als mijn vriendinnen werken ook in de zorg, zij begrijpen dit vaak goed. Soms moet je even huilen en erover praten en dat lucht dan ontzettend op. Wat voor mij ook werkt is het van mij afschrijven. Ik schrijf samen met een collega en inmiddels vriendin een blog waarin we schrijven over allerlei situaties die we meemaken (@zustersincrime).
Wanneer komen patiënten op de afdeling oncologie en wanneer op een normale verpleegafdeling?
De meeste patiënten die bij ons op de afdeling verblijven zijn net gediagnosticeerd met kanker. Thuis ging het dan niet meer door vage klachten en ineens liggen ze in het ziekenhuis. Veel diagnoses gaan natuurlijk ook via de poli. Daarnaast liggen er patiënten bij ons die last hebben van directe bijwerkingen door behandeling. Denk aan koorts of diarree na chemotherapie. Maar soms ook voor pijnklachten na radiotherapie. En patiënten die ernstig ziek zijn en in de laatste levensfase zijn door kanker. Maar eigenlijk kom je patiënten met kanker door het hele ziekenhuis tegen.
Hoe ziet een normale werkdag er van jou uit?
Dat is al afhankelijk van de dienst die ik werk. Als ik een dagdienst werk dan begin ik met het lezen van dossiers en het luisteren van de overdracht van de nachtdienst zodat ik goed voorbereid de gang op kan gaan. Ik deel dan medicijnen uit en doe de controles. De meeste mensen moeten geholpen worden met wassen, aankleden en douchen; dat doe ik dan ook. Vervolgens ga ik met de arts visite lopen. Hier bespreken we de huidige situatie van de patiënt en bedenken we samen een plan. Vervolgens ga ik de dingen die we af hebben gesproken uitvoeren. Soms moet iemand nog een infuus hebben met een bepaald medicijn, soms moet iemand een bepaald onderzoek ondergaan. Dan leg ik hier dingen over uit, soms moet er nazorg geregeld worden. Dit regel ik dan allemaal. Ik vind het zelf heel belangrijk om de naasten te betrekken dus als zij niet op bezoek komen en er zijn hele nieuwe dingen afgesproken, bel ik ze eventjes op. Als het eventjes rustig is, zorg ik ervoor dat ik met patiënten in gesprek ga, dat kan over ditjes en datjes zijn maar soms ook hele bijzondere gesprekken. Ik vind dat zelf erg belangrijk en ik weet zo wat er bij hen speelt.
En aan wat voor verpleegtechnische handelingen moet ik denken?
Er komen heel veel verpleegtechnische handelingen voor. De meest voorkomende is het prikken van infusen voor chemotherapie of antibiotica of vocht. Maar ook het inbrengen van katheters om de urine te monitoren of omdat iemand niet meer mobiel is door pijn. Ook het inbrengen van maagsondes om patiënten te voeden. Het geven van zuurstof bij patiënten die bijvoorbeeld benauwd zijn. Het verzorgen van wonden, het geven van injecties, het prikken van bloedsuikers en het geven van insuline en ga zo maar door. Het afnemen van bloed doet het lab.
Heb je bij de afdeling oncologie alleen lange opnames of ook dagopnames, voor patienten die bijvoorbeeld komen voor een chemokuur?
Wij hebben 11 klinische bedden, dat betekent dat daar patiënten liggen voor langere tijd omdat ze zieker zijn geworden. Maar we hebben ook 4 poliklinische bedden. Hier worden dagopnames gepland, bijvoorbeeld wat langere chemokuren, het geven van zakjes bloed, dagopname in verband met onderzoek bijvoorbeeld een hapje van de lever afnemen of het plaatsen van een ascitesdrain. In principe is het de bedoeling dat deze patiënten in de loop van de dag weer naar huis gaan. Er is ook een oncologische dagbehandeling. Hier komen patiënten voor een kortere chemokuur.
Wat gebeurt er als iemand is uitbehandeld?
Dat is heel erg afhankelijk van de situatie van de patiënt. Als een patiënt al zo ziek is dat hij thuis niet meer gaat halen om het zo te zeggen, dan streven we naar zoveel mogelijk comfort in het ziekenhuis. Dat kan met palliatieve sedatie, maar dat hoeft niet altijd. Iemand die gaat overlijden slaapt al heel erg veel zelf. Als dit gaat zonder lijden dan is palliatieve sedatie niet nodig. Wat wel vaak is dat mensen toch pijn krijgen en dat ze morfine nodig hebben. Je kan dan eerst starten met het geven van bolussen morfine en als dit toch erg frequent nodig is dan kan er gestart worden met een morfinepomp. Maar het hoeft dus niet dat iemand een morfinepomp heeft en dan ook gesedeerd wordt. Dat is echt als het lijd te erg wordt. Sederen wordt gedaan met midazolam. Morfine en midazolam kunnen zowel via de huid als via de bloedbaan gegeven worden. Meestal kiezen wij dan voor via de huid. Maar mocht iemand weten dat hij binnenkort overlijdt, dan gaan wij met de patiënt en familie in gesprek: wat wilt iemand nog. Wilt iemand naar huis? Dan zullen wij alles regelen met de transferverpleegkundige voor thuis. Heeft iemand geen familie of wil iemand naar een hospice? Dat kan natuurlijk ook. Het kan ook dat we in principe iemand hebben aangemeld voor hospice maar omdat het nog zo lang duurt en diegene in tussentijd bij ons zoveel verslechtert dat het hospice niet meer doorgaat en diegene bij ons zal overlijden. In het ziekenhuis is er ook een palliatief team die hierbij zal ondersteunen.
Ik had laatst een patiënt die ging overlijden en mij een berichtje stuurde om mij persoonlijk te bedanken
Ik kan me voorstellen dat je soms heftige dingen ziet of meemaakt en misschien soms ook juist hele mooie momenten. Wat zijn momenten die je altijd bij zullen blijven?
Ik vind het zelf altijd indrukwekkend als een patiënt echt iets uit zijn hart zegt of schrijft over jou. Zo had ik laatst een patiënt die ging overlijden en mij via LinkedIn een berichtje stuurde om mij persoonlijk te bedanken. Ik zal dit voor altijd koesteren, omdat iemand dus echt dankbaar is voor mijn hulp.
