Petra werkt al bijna 40 jaar in de zorg, eerst als ziekenverzorgende (nu verzorgende IG) en nu als verpleegkundige. Helaas werd bij de moeder van Petra in april 2021 vasculaire dementie vastgesteld. Ze ging achteruit en werd opgenomen in een woonvoorziening voor mensen met een dementieel syndroom. Ze zat niet op haar plek en wilde zo niet verder leven. Ze wilde de regie houden en waardig sterven. 30 juli, de dag dat ze 77 werd is ze overleden door middel van euthanasie.
Mijn moeder is in juli 2021 overleden door middel van euthanasie. Ik wil met deze gastblog onder de aandacht brengen dat het niet onmogelijk is euthanasie te verlenen aan mensen met een dementieel syndroom, mits je het goed hebt geregeld en besproken. Het is natuurlijk ieder zijn of haar persoonlijke overweging om euthanasie te overwegen of te doen. In mijn gezin werd hier altijd heel open over gepraat. Het onderwerp is nooit vermeden en daar ben ik heel blij mee. Wij hebben in overleg met elkaar alles kunnen doen om het leven van mijn moeder draagbaarder te maken en daar hoorde de euthanasie ook bij.
De hulp van het ‘expertisecentrum vrijwillige euthanasie’ hierbij is fijn. Er volgde open en eerlijke gesprekken. Alles wordt zorgvuldig overwogen, besproken en uitgezocht.
Ook na de euthanasie is er voor de nabestaanden nazorg. Gelijk na de dood regelde de arts de formele zaken (gemeentelijk arts komt, alle formulieren enz). De verpleegkundige zorgt voor de nabestaanden. Dat hebben wij als heel prettig ervaren. We dronken met z’n allen koffie en spraken over wat we net hadden meegemaakt en dat voelde goed. Toen de verpleegkundige zag dat wij rustig waren en voor nu geen vragen meer hadden, is ze pas gegaan.
Een paar weken na het overlijden van mijn moeder is er ook weer contact geweest over hoe het met ons ging. Ik kan hier alleen maar met grote dankbaarheid naar terug kijken.
Mijn moeder heeft van haar 36 TIA’s gehad en ook een paar grotere bloedingen. Haar grootste angst was om de regie kwijt te raken over haar eigen leven. Geen kasplantje in een rolstoel, voor zich uit starend in een verpleeghuis.
Vele jaren geleden is ze lid geworden van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde. (NVVE), en heeft ze een niet-reanimeren penning aangeschaft. Een aantal jaar geleden heeft ze met mijn vader en mij een wilsverklaring ingevuld en een behandelverbod. Dit alles heeft ze goed doorgesproken met de huisarts.
Vasculaire dementie
Heel langzaam ging ze achteruit. In april 2021 werd de diagnose vasculaire dementie vastgesteld.
Mijn vader en ik hebben er alles aan gedaan om haar zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Ik ben zelf verpleegkundige, en samen met de thuiszorg en dagbesteding zijn we ook een heel eind gekomen. Maar voornamelijk de nachten werden steeds erger; onrust, paniek, achterdocht, niet willen slapen.
Opname werd ineens een feit. Met vreselijk veel verdriet hebben we mijn moeder laten opnemen in een woonvoorziening voor mensen met een dementieel syndroom. Vreselijk vond ze het daar. Ze was erg onrustig en opstandig.
Ik heb gelijk aangegeven bij de SOG-arts (specialist ouderengeneeskunde) dat mijn moeder een niet-reanimerenpenning, een wilsbeschikking en een behandelverbod heeft.
Gesprekken over euthanasie
Mijn moeder gaf al heel snel aan bij de arts dat ze daar niet wilde wonen en euthanasie wilde. De arts gaf mij aan in een gesprek dat zij geen euthanasie uitvoerde en ik contact moest opnemen met het Expertisecentrum vrijwillige euthanasie in Den Haag. “Maar”, zei ze er gelijk bij, “Ik geef je weinig kans met het ziektebeeld van je moeder”. Dat dacht ik zelf ook. Ik ben werkzaam geweest in een verpleeghuis met mensen met een dementieel syndroom en had euthanasie nog nooit meegemaakt, er was nog nooit een gesprek over geweest als mensen bij ons waren opgenomen.
Ik heb wel gebeld. Dan had ik alles voor mijn moeder gedaan om haar wens te vervullen. Daarna is het balletje best snel gaan rollen. Er werden gesprekken gepland met een arts van het Expertisecentrum samen met een verpleegkundige en de SOG-arts moest alle info opsturen naar het Expertise Centrum. Mijn moeder was in al die gesprekken helder en kon enorm goed verwoorden wat ze wilde en waarom ze dat wilde.
Het gesprek met de psychiater (kijken of mijn moeder geen depressie had enz) en SCEN-arts (arts die advies geeft mbt euthanasie) vonden we heel spannend, maar ook zij gaven groen licht. Toen alle gesprekken en onderzoeken waren geweest was er binnen het Expertise centrum nog een multidisciplinair onderzoek en ook daar werd een unaniem akkoord gegeven.
Euthanasie
Ze gaf ook duidelijk aan dat ze graag op 30 juli wilde sterven. Dat was haar verjaardag en dan was voor haar de cirkel rond. Al vrij snel gaf de arts aan dat hij alles zou proberen om de wens van mijn moeder te vervullen. En zo is het ook gebeurd.
Mijn moeder is twee dagen voor haar overlijden weer thuisgekomen. Daar waar ze hoorde, bij mijn vader en daar wilde ze ook sterven.
30 juli, de dag dat ze 77 werd en zou overlijden, heeft ze gebak gegeten en hebben mijn tantes en ik haar mooi aangekleed en kwam de ambulance een infuus zetten. Ze lag rustig en mooi op haar bed in de huiskamer. Mijn vader en haar twee zussen zaten bij haar rondom haar bed en hielden haar vast.
Om 11.00 uur kwamen de arts en verpleegkundige van het Expertise Centrum. Er werd door de arts nog een keer aan mijn moeder gevraagd of ze nog dood wilde. Ja…, mijn moeder gilde het uit.
Door de arts en verpleegkundige werd er zeer zorgvuldig en rustig gewerkt. Er werd eerst pijnstilling door het infuus gespoten, daarna het slaapmiddel en als derde de spierverslapper. Bij het tweede middel nam mijn moeder een hap lucht en daar ging ze… Ik zag haar gelijk verkleuren en een spitse neus krijgen.
Het was 11.10 uur. Dag mam. Het is goed zo, maar wat zullen we je missen. We hebben je in liefde losgelaten.